open access

Het grote voordeel van open access materialen is dat resultaten uit onderzoeken sneller en breder bekend worden.
Iedereen kan de bronnen gebruiken: studenten, onderzoekers, maatschappelijk geïnteresseerden, maar ook mensen die abonnementen op informatie bijvoorbeeld niet kunnen betalen.
Ook kunnen bedrijven op basis van open access materialen nieuwe producten ontwikkelen.
Op de Nederlandse website van Open Access vind je een lijst met voor- en nadelen van open access.
Zie ook dit artikel van de Koninklijke Bibliotheek over het belang van open wetenschappelijke literatuur voor iedereen.

De Europese Unie heeft een onderzoeksprogramma genaamd Horizon 2020. Hiervoor geldt een Open Research Data Pilot. Dit betekent dat onderzoekers binnen dit programma verplicht zijn hun onderzoeken open access te publiceren. Dit document (EN) laat zien hoe de pilot eruitziet.
In het regeerakkoord 2017-2021 wordt open science genoemd als 'norm in wetenschappelijk onderzoek' p. 12.
Open access of closed access zijn niet zwart-wit. Tussen de twee uitersten is een grijs gebied waarin de openheid van de bronnen kan verschillen. Uitleg hierover vind je op HowOpenIsIt (EN), met een diagram die illustreert hoe open of gesloten toegang tot de bron kan zijn.

Open science is het beoefenen van wetenschap op een dusdanige manier dat anderen de gelegenheid hebben om mee te werken en bij te dragen aan en gebruik te maken van het wetenschappelijk proces. Zie ook de Nederlandse website van Open Science.
Open data is data die vrij gebruikt kan worden, hergebruikt kan worden en opnieuw verspreid kan worden door iedereen - onderworpen enkel, in het uiterste geval, aan de eis tot het toeschrijven en gelijk delen. Zie ook de website van Data Fryslân.
Creative Commons biedt auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en alle andere creatieve makers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Zie ook de website van Creative Commons Nederland.

blijf ontdekken