28-9-2023 Tip van Richtje

Met deze titel (La plus secrète mémoire des hommes) won de Senegalese schrijver in 2021 de prix Goncourt. De ik-figuur, Diégane Faye, een jonge schrijver afkomstig uit Senegal en woonachtig in Parijs, komt op een dag in aanraking met een mytisch boek 'Het labyrinth des onmenselijkheid" van een schrijver T.C. Elimane. Dat boek, dat in 1938 uitkwam, maakte eerst furore, maar al snel werd de schrijver (T.C. Elimane) beschuldigd van plagiaat en moest het uit de handel worden genomen. Maar een paar exemplaren bleven over en niemand hoorde nog iets van de schrijver. Diégane Faye raakt zo gefascineerd door het boek dat hij op zoek gaat naar de mysterieuze schrijver.

De zoektocht naar Elimane gaat o.a. langs een andere schrijver, een journalist, uitgevers die ieder op zich ook weer een verhaal vertellen, en zal uiteindelijk zo'n tachtig jaar omvatten en van Parijs, naar Amsterdam, Argentinië en terug naar Sénégal leiden. Daarbij komen thema's als kolonialisme en racisme aan de orde komen (Senegal was tot 1960 een kolonie van Frankrijk). Tegen een Afrikaan die literaire ambities heeft in Frankrijk zal altijd (een beetje) vreemd worden aangekeken.

Het is niet alleen fantasie van de schrijver in dit boek, want het is gebaseerd op een werkelijke gebeurtenis: in 1968 won de Malinees Yambo Ouologem als eerste Afrikaan de Prix Renaudot met zijn roman "Het recht van geweld" (Le devoir de violence). Ook hij raakte in de vergetelheid en aan hem heeft Mohamed Sarr zijn roman opgedragen.

Het duurde even voor het boek me te pakken had, want het is niet bepaald gemakkelijk te lezen. Ik had wat moeite om het overzicht te houden wie nu wie ook alweer was. Verhalen worden namelijk verteld in een verhaal, en geregeld dat ook nog in een verhaal in een verhaal. Maar het overzicht eenmaal weer daar werd ik er toch door gegrepen. Vooral de mythische verhalen die zich in Afrika afspelen vond ik bijzonder.

• Dit boek wordt besproken in de Spraakmakende Boeken lezing van van 29 november 2023.   
• Veel meer over het boek lees je in literair weblog Tzum

Richtje

Medewerker informatie & advies bij dbieb

Ik verricht secretariaatswerkzaamheden en HR-taken op administratief gebied. Daarnaast werk ik voor de unit Digitaal van dbieb. Ook ik hou van lezen, franstalige romans in het bijzonder. Als ik een leuk franstalig boek heb gelezen dat ook in het Nederlands is verschenen kun je hier een klein verslagje lezen. Ook Nederlandse literatuur/lectuur is niet te versmaden.